Bouwkundig erfgoed

Op 30 april erkende Matthias Diependaele, Vlaams minister van Onroerend Erfgoed, drie nieuwe onroerenderfgoedgemeenten en vijf intergemeentelijke onroerenderfgoeddiensten (IOED) in Vlaanderen. Ook IOED Denderland en IOED Vlaamse Ardennen - een samenwerkingsverband tussen Erfgoed Denderland, VARIANT, SOLVA en het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen vzw - kregen een erkenning. Daardoor kunnen 19 gemeenten in het zuiden van Oost-Vlaanderen zich vanaf 1 januari 2021 voor taken rond archeologisch, landschappelijk en bouwkundig erfgoed laten bijstaan.

Een IOED is een intergemeentelijk samenwerkingsverband waarbij verschillende gemeenten zich groeperen om rond archeologisch erfgoed, landschappelijk erfgoed en bouwkundig erfgoed te werken. In het zuiden van Oost-Vlaanderen bestonden er tot dusver nog geen IOED’s, maar daar komt nu dus verandering in. 

IOED Denderland en IOED Vlaamse Ardennen zijn het resultaat van een nauwe samenwerking tussen vier regionale organisaties: Erfgoed Denderland, VARIANT, SOLVA en het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen vzw. Door samen te werken willen de organisaties hun expertise bundelen. De Projectverenigingen Erfgoed Denderland en VARIANT hebben al een regionale werking wat betreft (cultureel) erfgoed, SOLVA bezit ruime expertise in archeologie en bouwkundig erfgoed en het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen behartigt al vele jaren het landschappelijk erfgoed in de regio. 

SOLVA en het Regionaal Landschap zullen participeren in beide IOED’s, de projectverenigingen Erfgoed Denderland en VARIANT participeren respectievelijk in IOED Denderland en IOED Vlaamse Ardennen.
Samen met de deelnemende gemeenten willen ze de rijkdom aan onroerend erfgoed in het zuiden van Oost-Vlaanderen beschermen, bewaren en versterken. 

De minister honoreert het feit dat de erkenningsaanvraag het resultaat is van een lang en intens voortraject, met een goed onderbouwde omgevingsanalyse en een sterke beleidsvisie als resultaat. Zo kunnen beide IOED’s in een sterke positie starten en steunen op een breed netwerk bij de uitvoering van het beleidsplan. 

Werking:

De IOED's zullen zowel generiek als op maat werken. Met de generieke werking worden acties beoogd die voor alle deelnemende besturen relevant kunnen zijn. Zo zal gewerkt worden aan een ondersteunend expertisenetwerk, waar goede praktijkvoorbeelden kunnen gedeeld worden. De IOED’s zullen samen met de besturen ook werken aan een gedragen regionale visie op onroerend erfgoed, het ontwikkelen van beheersinstrumentarium enzomeer. Ook de verbreding van draagvlak en bewustwording rond onroerend erfgoed komen aan bod. 

Acties op maat kunnen concrete opdrachten zijn voor gemeenten, bijvoorbeeld de herinventarisatie van het landschappelijk of bouwkundig erfgoed op het grondgebied van één gemeente, meedenken rond de herbestemming van een pand met onroerend erfgoedwaarde, … 

Praktisch:

Deze erkenning is een noodzakelijke eerste stap om de werking op te starten. Met deze erkenning kunnen beide IOED’s nu een subsidieaanvraag indienen bij het agentschap Onroerend Erfgoed. 

Als deze subsidies kunnen bekomen worden, zullen 19 gemeenten in het zuiden van Oost-Vlaanderen zich vanaf 1 januari 2021 kunnen laten bijstaan voor taken rond archeologisch, landschappelijk en bouwkundig erfgoed. 

De projectverenigingen Erfgoed Denderland en VARIANT nemen vooral de afstemming met het culturele erfgoedveld voor zich en richten zich op publiekswerking. SOLVA neemt archeologisch en bouwkundig erfgoed voor haar rekening, en het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen vzw behartigt de landschappelijke werking van de IOED.

Meer info is te vinden via onderstaande links:
 
IOED Denderland: Aalst, Denderleeuw, Erpe-Mere, Haaltert, Lede en Ninove

IOED Vlaamse Ardennen: Brakel, Geraardsbergen, Herzele, Horebeke, Kluisbergen, Kruisem, Lierde, Maarkedal, Oudenaarde, Ronse, Wortegem-Petegem, Zottegem, Zwalm.