Een landschapspark in de Vlaamse Ardennen? Het kan!
We zijn erbij! Mooier kan het jaar 2022 alvast niet beginnen. We zijn geselecteerd als een van de zeven kandidaat-landschapsparken! We krijgen nu middelen om een masterplan op te maken. Met middenveldorganisaties en stads- en gemeentebesturen gaan we nadenken hoe we ons typische landschap in stand kunnen houden en, waar nodig, opwaarderen. En vooral: hoe we nieuwe dynamieken tot stand kunnen brengen die ten goede komen aan de bewoners en bezoekers van onze streek. Wat is de verbindende factor van ons mooie landschap daarin?
Wacht, wat is dat ook alweer, zo’n landschapspark?
Tien vragen, tien antwoorden!
Worden de Vlaamse Ardennen één groot park, zoals een stadspark?
Neen, de troef van ons landschap is net zoals het er nu uitziet: de vergezichten, de kouters, de open ruimte, de verwevenheid van natuur en landbouw, de bronbossen, beekvalleien, het erfgoed in en rond stemmige dorpjes en charmante steden.
Maar dat landschap blijft enkel in stand als we er blijven werk van maken. De gronddruk, lintbebouwing, verdwijnen van kleine landschapselementen, de druk op de familiale landbouw, milieu-uitdagingen zoals de klimaatverandering en de verdroging van Vlaanderen dagen ook de Vlaamse Ardennen uit.
We willen ook werk maken van gedragen en duurzame ondernemersmodellen (toerisme, erfgoed, landbouw …) die diensten van en in dat landschap (beter) verankeren.
Wordt alles één groot bos?
Neen, natuurlijk niet. We gaan met alle actoren met dat landschap aan de slag en zoeken naar win-wins. We gaan bruggen bouwen en elkaar versterken. We gaan aan de slag met de grote bebossingsoperatie van de Vlaamse overheid, maar dat is slechts één facet van een landschapspark. Een landschapspark houdt veel meer in dan bos en natuur, het moet de motor worden voor integrale streekontwikkeling.
Kan ik nog blijven boeren?
Zeker. En graag zelfs. De boeren zijn de belangrijkste landschapsbouwers. Samen met gemeentebesturen, natuurbeschermers en de inzet van bewuste particulieren hebben ze van de Vlaamse Ardennen een pareltje gemaakt. Dat willen we zo houden. Alleen hebben we daar aanvullende instrumenten voor nodig. Zo willen we inzetten op landschapsbeheer maar ook op het lokaal verzamelen en vermarkten van landbouwproducten en bereidingen. Het is hierin niet onze taak te raken aan Vlaamse en Europese regelgeving.
Wat gaan wij doen?
Wij gaan zo veel mogelijk vertegenwoordigers van de sectoren, actief in de open ruimte, en van gemeentebesturen bijeen brengen en samen met hen nadenken en out of the box denken. We doen dat onder begeleiding van een studiebureau. Het doel is een strategische visie op een tijdshorizon van twintig jaar vastleggen en, minstens even belangrijk, concrete doelen bepalen die de eerste vijf jaar haalbaar en dus realiseerbaar zijn én die een verschil maken.
Vanuit onze eigen kracht willen we een sterke regio op de kaart zetten!
Hoe gaan wij dat doen?
- Met veel goesting en kennis van zaken over onze streek;
- via participatie;
- door het integreren van bestaande plannen, visies, ideeën;
- geïnspireerd door best practices, ook buiten Vlaanderen;
- met begeleiding van een studiebureau.
Wie zijn wij?
We sloegen met drie organisaties de handen in elkaar.
Het Regionaal Landschappelijk Vlaamse Ardennen (RLVA) diende het kandidaatsdossier in. Deze organisatie zet zich in om het landschap, de natuur en het erfgoed in 18 gemeenten te beschermen en te verrijken. Dat doet ze door mens, landschap en natuur te verbinden in gevarieerde projecten met zichtbare resultaten.
Intercommunale SOLVA (Intergemeentelijke samenwerking voor streekontwikkeling in Zuid-Oost-Vlaanderen) wil samen met alle beleidsmakers en bruggenbouwers het verschil maken voor Zuid-Oost-Vlaanderen. Via onze dienstverlening, projectontwikkeling én met een straf team achter de schermen. Onze gezonde ambitie? Onze regio koploper laten zijn op vlak van leefbare kernen, werk in eigen streek en open ruimte vrijwaren.
Voor de Provincie Oost-Vlaanderen treedt de dienst Klimaat, Milieu en Natuur op als partner.
Samen vormen we de schakel tussen alle betrokken actoren en nemen wij de praktische kant van het proces op.
Voor de opmaak van het masterplan hebben we het engagement van organisaties uit de sectoren van zowel landbouw, natuur, erfgoed als toerisme.
Kan ik mee helpen denken?
Als individu kunnen we jou jammer genoeg geen plaatsje aanbieden in onze cockpit. We bekijken nog hoe we jouw ideeën kunnen verzamelen en integreren in het verhaal van de Vlaamse Ardennen. Houd de communicatiekanalen van het RLVA in de gaten.
Voor wie doen we het?
In elk geval voor jou als bewoner, bestuurder, bewerker van het land of ondernemer. Maar ook voor jou als bezoeker, recreant of meerwaardezoeker.
Welke meerwaarde biedt het landschapspark?
Dat hangt ervan af wie je bent en wat jou aanbelangt. Werk je als landbouwer? Bescherm of ontwikkel je natuur? Ben je een fervent wandelaar of een gedreven fietser? Bezoek je graag monumenten? Geniet je graag van uitzichtpunten op het landschap? Wil je graag je eigen zaak opstarten of versterken waarin je diensten aanbiedt aan bewoners en bezoekers van dat landschap? Wil je als bestuur nieuwe vormen van ondernemerschap stimuleren of je bevolking verrassen met nieuwe bezoekerscentra, fiets- en wandelpaden? Wil je monumenten opwaarderen en openstellen?
Voor ieder wat wils!
Zijn we nu al een landschapspark?
Neen. De volgende stap is de opmaak van een masterplan dat de toekomst op lange termijn uittekent. Een onderdeel van dat masterplan is een uitwerking van acties op korte termijn en een heuse landschapsbiografie. Voor dit alles krijgen we ondersteuning van de Vlaamse Overheid.
In het voorjaar van 2023 komen we dan te weten of ons masterplan leidt tot de effectieve erkenning als Landschapspark Vlaamse Ardennen.
En dus…
… gaan we het komende jaar met tal van partners aan de slag mét en voor ons prachtig landschap!
Contactgegevens:
Jeroen Vanhee
jeroen.vanhee@rlva.be
0497 18 88 67
